لبنیات و دیابت رابطهی خوبی باهم ندارند. به بیان بهتر باید گفت یکی از سلاحهای مهم و موثر ما برای مبارزه با دیابت و اثرات منفی آن، استفاده مداوم و منظم از لبنیات است. نتایج تحقیقات بینالمللی نشان میدهد کسانی که لبنیات مصرف میکنند، کمتر به دیابت مبتلا میشوند. همچنین افراد مبتلا به دیابت با مصرف لبنیات میتوانند بسیار موثرتر از دیگران با اثرات منفی این بیماری مقابله کنند.
ممکن است بعضی از افراد به دلیل وجود قند لاکتوز در لبنیات تصور کنند این گروه خوراکیها برای دیابت مضر باشند. البته که بارها گفتیم مصرف بیوریه و نامنظم هر مادهی خوراکی میتواند مضر باشد؛ چه دیابت داشته باشید چه دیابت نداشته باشید.
تحقیقات دربارهی رابطهی لبنیات و دیابت
بهار سال جاری پژوهشگران نتیجهی یک تحقیق میدانی بینالمللی دربارهی رابطهی دیابت و لبنیات منتشر کردند. در پژوهش تازه دادههای مربوط به ۱۴۷،۸۱۲ نفر از ۲۱ کشور جهان، شامل آسیا، آمریکای شمالی و جنوبی، آفریقا و اروپا استفاده شده است و شرکتکنندگان آن در سنین ۳۵ تا ۷۰ سال قرار داشتند. نتایج این تحقیقات نشان داد که بهطور متوسط، مردم هر روز ۱۷۹ گرم لبنیات مصرف میکنند. این مقدار اندکی کمتر از یک لیوان شیر یا یک فنجان ماست در روز یعنی ۲۴۴ گرم است. بهطور متوسط مردم اروپا و آمریکای شمالی و جنوبی بیشتر از مردم آسیا و آفریقا لبنیات مصرف میکنند. مردم اروپا و آمریکای شمالی هم تمایل به خوردن لبنیات کمچرب دارند، درحالیکه در مناطق دیگر بیشتر لبنیات پرچرب مصرف میشود.
پژوهشگران هنگام تجزیه و تحلیل وعدههای غذایی شرکتکنندگان دریافتند که مصرف حداقل ۲ وعده لبنیات در روز در مقایسه با مصرف نکردن لبنیات، ۲۴ درصد خطر ابتلا به سندرم متابولیک را کاهش میدهد. همچنین مصرف حداقل ۲ وعده لبنیات پرچرب، با کاهش ۲۸ درصدی خطر ابتلا به سندرم متابولیک همراه بود، اما مصرف لبنیات کمچرب، کاهش خطر سندرم متابولیک را بههمراه نداشت. درحالیکه مصرف کره هم موجب کاهش خطر سندرم متابولیک میشود، اما مصرف آن بسیار کم بود و مقدار مصرف آن بهطور متوسط شامل ۳ گرم در روز میشد.
داشتن حداقل ۲ وعده در روز از محصولات لبنی با ۱۱ تا ۱۲ درصد کاهش خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا همراه بود، البته این میزان در افرادی که لبنیات پرچرب مصرف میکردند، به نسبت بالاتر بود. به بیان دیگر باید گفت نتایج این تحقیقات تازه نشان میدهد مصرف لبنیات و دیابت رابطهی کاملا معکوس دارند. کسانی که به صورت منظم و هدفمند لبنیات مصرف میکنند، از خطر ابتلا به دیابت دور هستند.
چربی لبنیات چه تاثیری در قند خون دارد؟
بسیاری افراد بر این عقیدهاند که محصولات لبنی پرچرب در مقایسه با لبنیات کم چرب از فواید سلامتی کمتری همراه است، اما در حقیقت این موضوع صحیح نیست. پژوهشگران در این تحقیق جامع ثابت کردهاند محصولات لبنی پرچرب، طیف گستردهای از ویتامینها و مواد معدنی ضروری از جمله کلسیم، منیزیم، پتاسیم، روی، فسفر و ویتامین هایA B1۲ و B۲ را بههمراه دارند. اگرچه هنوز مشخص نیست مصرف لبنیات چگونه ممکن است از افراد در برابر مسائل بهداشتی مورد بحث محافظت کند، اما پژوهشگران امیدوار هستند که یافتههای خود را در آزمایشها مکرر و طولانی که انجام میدهند، به تأیید برسانند.
پژوهشگران میگویند اگر نتیجهگیری آنها تأیید شود، افزایش سرانهی مصرف لبنیات میتواند روشی عملی و کمهزینه برای کاهش میزان سندرم متابولیک، فشار خون بالا و دیابت در سراسر جهان باشد.
لبنیات و سایر فواید ضد قند خون
علاوه بر این لبنیات و دیابت در بخشهای دیگری هم باهم مربوط هستند. نتایج بررسیها نشان میدهد ویتامین D موجود در لبنیات هم کمک زیادی به جلوگیری از بیماریهای غدد میکند. ضعف غدد داخلی یا بیماریهای مربوط به این اندامها یکی از دلایل افزایش احتمال ابتلای افراد به دیابت به شمار میروند.
دانشمندان میگویند کسانی که یکی از انواع بیماریهای غدد داخلی دارند یا با کمکاری / پرکاری غدد مواجه هستند ریسک بیشتری برای ابتلا به دیابت دارند. در واقع باید گفت دیابت هم یک نوع بیماری غدد است.
یکی از راههای پیشگیری از بیماریهای غدد یا کاهش اثرات آنها، استفاده مستمر و منظم از ویتامین D است. این ویتامین یکی از بهترین ابزارها برای این مسئله است.
در واقع کسانی که لبنیات را به صورت مداوم و مستمر مصرف میکنند، ویتامین D بسیار بیشتری نسبت به افرادی دریافت میکنند که لبنیات در رژیم غذایی آنها دیده نمیشود. همین مسئله باعث تقویت غدد داخلی افراد میشود. تقویت این غدد هم در نهایت موجب کاهش ریسک ابتلا به دیابت خواهد شد.
دربارهی افرادی که به دیابت مبتلا هستند، افزایش سطح ویتامین D به کاهش مشکلات ناشی از دیابت منجر خواهد شد. البته که این افراد همواره باید رژیم غذایی خود را با پزشک متخصص هماهنگ کنند. حتی مصرف لبنیات هم برای افراد دیابتی باید زیرنظر پزشک متخصص باشد. ممکن است در برخی شرایط مصرف برخی لبنیات برای این افراد نه تنها مفید نباشد بلکه آنها را دچار مشکلاتی هم بکند.
البته باید تاکید کنیم که قند موجود در لبنیات برای افراد دیابتی مضر نیست اما مشورت را فراموش نکنید.