تا چندین سال پیش برای ما ایرانی‌ها، پنیر فقط پنیر صبحانه بود و به عنوان یکی از خوشمزه‌ترین و رایج‌ترین خوراکی‌ها برای وعده غذایی صبحانه به حساب می‌آمد. البته صرفا به صبحانه اختصاص نداشته و به عنوان میان وعده یا شام سبک هم در کنار مخلفات دیگر استفاده می‌شد، اما در تهیه غذا کاربردی نداشت.
اما در سراسر جهان انواع مختلفی از پنیر وجود دارد و که هر یک خاستگاه متفاوت و دستورالعمل منحصر به فرد خود را دارند. ماده اصلی پنیر، شیر است و اینکه شیر از کدام حیوان گرفته شده باشد، بر روی طعم و عطر پنیر اثر می‌گذارد و هر از یک پنیرها، متناسب با طعم و مزه، به شکلی در انواع غذاها و میان وعده‌ها به کار گرفته می‌شوند.
سالاد، ساندویچ، ماکارونی و پاستا، انواع عصرانه همراه با مغزها و دانه‌های آجیلی برخی از مواردی هستند که با ترکیب پنیرهای گوناگون به دست می‌آیند. همچنین این ماده‌ی غذایی شور در دسرها و شیرینی‌ها هم کاربرد دارد و ذائقه افرادی که به شوری علاقه دارند را راضی نگه می‌دارد.
پنیر کممبر فرانسوی
ورقه بیرونی این پنیر را لایه‌ای از قارچ penicillium candidu قاصدک شکل تشکیل می‌دهد و به نام ورقه‌ی شکوفه نیز شناخته می‌شود. این پنیر، چرب و روغنی بوده و بافتی کشسانی و عطری ملایم دارد و البته طعمی تند و تیز که در غذاهای مختلفی به کار می‌رود. در برخی فرهنگ‌های غذایی از کممبر پخته با زیتون و گوجه فرنگی خشک استفاده می‌شود و یا اینکه با ماکارونی طبخ می‌گردد. به طور کلی بهتر است پنیر کممبر با دمای محیط استفاده شود چون طعم آن با حالتی که در یخچال قرار گرفته، قابل مقایسه نیست.
مصارف: به صورت خام یا در ساندویچ، پخته در غذاها، به همراه نان و یا به صورت سرخ‌شده.
هالومی یا پنیر کبابی
اغلب ما مواد غذایی زیادی را روی آتش کباب می‌کنیم و اتفاقا نتایج خوشمزه‌ای هم به دست می‌آوریم. یکی از این مواد غذایی که کبابی آن در دیگر نقاط جهان رایج است، پنیر کبابی است که اولین بار در قبرس تهیه شد. پنیر هالومی یا همان پنیر کبابی، بافتی شبیه به موزارلا دارد اما کمی شورتر است و چون با حرارت ذوب نمی‌شود، برای کباب کردن و سوخاری کردن بسیار مناسب است. سرآشپزهای یونانی این پنیر را به همراه سبزی نعنا کباب می‌کنند.
ساندویچ با پنیر گودا
پنیر گودا در منطقه‌ای به همین نام در هلند تولید شده است. یکی از رایج‌ترین غذاهایی که با پنیر گودا درست می‌شود، تست ژامبون است. نان تست و یا انواع نان‌هایی که برای ساندویج مورد استفاده قرار می‌گیرند به همراه ژامبون و یک ورق پنیر گودا یکی از جذاب‌ترین ترکیب‌های پنیری است که آن را داخل ساندویچ‌ساز و یا ماکروفر قرار می‌دهند و با کمی حرارت پنیر آب شده طعم فوق‌العاده‌ای به ساندویچ می‌دهد. پنیر تازه‌ی گودا به دلیل بافت نرم، خیلی زود ذوب می‌شود و پنیرهای کهنه‌ی گودا به خاطر بافت نسبتاً شکننده به صورت رنده شده بر روی سالاد و سوفله و انواع خوراک قابل مصرف هستند. اما این مدل ساندویچ که پیش‌تر توصیف شد، تقریبا در سراسر جهان رایج است و به یک غذای عمومی تبدیل شده، همانطور که در ایران هم اسنک (تقریبا با همین مواد غذایی) پر طرفدار است.
موارد مصرف: پنیر تازه به راحتی ذوب می‌شود. پنیرهای کهنه به صورت خام یا رنده شده روی سالاد و سوفله و خوراک مصرف می‌شود.
پنیر پارمزان در انواع سالاد و پاستا
با جهانی شدن و تغییر فرهنگ‌های غذایی برخی از محصولات هم در دنیا به شهرت می‌رسند و جای خود را میان غذاهای مختلف پیدا می‌کنند. پنیر پارمزان که خاستگاه اصلی آن ایتالیاست یکی از انواع پنیرهاست که در خوراک‌های مختلف به کار می‌رود. پارمزان پنیر معروفی است که به خاطر عطر و بوی فوق‌العاده روی انواع سالاد و پاستا رنده می‌شود و تقریبا می‌توان گفت ممنوعیتی برای استفاده از آن در دیگر غذاها وجود ندارد. همچنین این پنیر منبع خوبی از پروتئین است و کلسیم بالایی دارد. ایتالیایی‌ها روی این پنیر تعصب خاصی دارند و مراحل تولید آن زمان‌بر است. . پارمزان که حداقل به یک سال و حداکثر سی و شش ماه زمان برای کهنگی نیاز دارد، پنیری با بافت سفت، خشک، ترد و شکننده است؛ این پنیر طعمی بسیار تند و کاراملی قوی وهمچنین حالت کرانچ فوق‌العاده‌ای دارد.موارد مصرف: رنده‌شده در سالاد و پاستا. پنیرهایی با پوسته‌ی شورتر و سفت‌تر بسیار عالی بوده و بسیاری از سوپ‌های ایتالیایی طعم خوب خود را مدیون این پنیر هستند
پنیرخامه‌ای
وقتی از پنیر نام می‌بریم بیش از هر چیز شوری آن در ذهنمان تداعی می‌شود، اما یکی از موارد استفاده از پنیر، به ویژه پنیرخامه‌ای در جهان، پخت چیزکیک، شیرینی و انواع دسر است. دسرهایی که برای ذائقه‌های مختلف تهیه می‌شوند و با طعم بین شوری و شیرینی مصرف‌کننده را راضی نگه می‌دارند. البته این مدل پنیر، میزان چربی بالایی دارد چون از ترکیب شیر و خامه تولید می‌شود. در ایران هم مصرف پنیرخامه‌ای رایج شده و مورد اسقبال قرار گرفته است.
پنیری نرم و تازه با طعمی ملایم که از شیر چرب تهیه می‌شود. این پنیر در تهیه‌ی دسرهای مختلف کاربرد دارد.
اِمِنتال یا پنیر سوئیسی
پنیر اِمِنتال یا پنیر سوئیسی، همان پنیری است که در تام و جری دیده بودیم. قالب پنیری بزرگ که سوراخ سوراخ است و به نظرمان خیلی عجیب می‌آمد. این پنیر برای اولین بار در سوئیس تهیه شده اما در حال حاضر مختص به آنجا نیست و در کشورهای دیگری مانند استرالیا، فرانسه و آمریکای شمالی هم تولید می‌شود. یکی از موارد استفاده از پنیر امنتال که قابلیت ذوب شدن هم دارد، طبخ آن با مرغ و انواع ساندویچ گوشتی است. این پنیر برای گریل کردن هم مناسب بوده و به همراه ژامبون و نوعی خمیر نان گریل می‌شود.این پنیر شیرینی خاص و طعمی قوی دارد که با خوردن آن، پشت زبان می‌سوزد. همچنین مانند دیگر پنیرهای کوهستانی، بسیار عالی ذوب می‌شود.
پنیر فتا
اسم فتا برای ما آنقدر جا افتاده است که برخی فکر می‌کنند پنیری ایرانی است، اما در اصل پنیر فتا ریشه در یونان دارد . این پنیر شور با غوطه‌ورکردن دلمه‌ی فشرده و تازه‌ی شیر در آب نمک حاصل می‌شود. و با طعمی تند می‌تواند دارای بافت‌هایی بسیار متنوع از حالت خشک و ترد تا خامه‌ای و کش‌دار باشد و مصرف آن با میوه‌های تابستانی بسیار مناسبت دارد.
پنیر فتا بسیار پرطرفدار است و به صورت سرخ شده با روغن زیتون، خرد شده در انواع سالاد و ساندویچ مورد استفاده می‌گیرد. سالاد یونانی یکی از انواع سالادی است که با پنیر خرد شده‌ی فتا و گوجه و خیار و پیاز تهیه می‌شود و همچنین با انواع میوه‌های تابستانی سرو می‌گردد. در ایران از این پنیر بیشتر برای وعده‌ی صبحانه استفاده می‌شود.
موزارلا
یکی از پنیرهایی که در غذاهای مختلف کاربرد دارد و بسیار کش می‌آید ( به نظر می‌رسد در ایران خاصیت کشسانی پنیر از اهمیت بالایی برخودار است) موزارلا است. خاستگاه اولیه این پنیر کشور ایتالیا بوده و در گذشته از شیر بوفالو تهیه می‌شده اما امروزه موزارلا از شیر گاو هم تولید می‌شود. از این پنیر در پیتزا، لازانیا، پاستا و سوپ و سالاد استفاده می‌کنند. موزارلا همان پنیری است که در ایران به پنیر پیتزا معروف است.
پنیر انواع گوناگونی دارد و در هر کشوری متناسب با فرهنگ غذایی آن منطقه استفاده می‌شود. برخی از کشورها مانند فرانسه و ایتالیا، بیش از بقیه به این ماده غذایی ارادت دارند و غذاهای متنوعی با آن درست می‌کنند.
