رشد کودک یکی از مراحل بسیار حیاتی در زندگی هر انسان است. این مرحله باید کامل، سریع و در عین حال به موقع انجام شود تا فرد در مراحل بزرگسالی زندگی سال و خوبی داشته باشد. مرحلهی رشد را میتوان یکی از حساسترین مراحل زندگی هر فردی دانست.
بسیاری از مادران دربارهی رشد فرزند خود نگران و حساس هستند. حساس بودن روی این مسئله قابل درک و حتی مفید است اما به جای نگرانی باید برنامهریزی کرد. مشورت مداوم با پزشک و بررسی وضعیت کودک یکی از کارهای اساسی برای کنترل وضعیت رشد او به شمار میرود. یکی دیگر از کارهای اساسی، اصلاح رژیم غذایی کودک است.
گروهی از کودکان تمایلی به خوردن خوراکیهای مفید ندارند و این مسئله کار خانواده را سخت میکند. متخصصان تغذیهی کودک برای حل این مشکل هم راه حلهای علمی و سادهای دارند. ایجاد تنوع و همچنین پیدا کردن خوراکیهایی که برای کودک شما جذاب است میتوانند راهحلهای مفید و کاربردی باشند.
متخصصان تغذیهی کودک میگویند مصرف هر خوراکی که در چند گروه ویژه باشد، میتواند به بهتر شدن شرایط رشد فرزند شما کمک زیادی کند. مهم نیست شما کدام خوارکی را انتخاب میکنید فقط مهم است که حتما در یکی از گروهها قرار داشته باشد.
رشد کودک از نگاه محققان
نتایج بررسیهای محققان نشان میدهد رشد بچه در سنین صفر تا ۵ سالگی به شرایط و مسائل زیر مرتبط است:
تغذیه کودک در دو سال ابتدایی، تاثیر زیادی را بر رشد قد او میگذارد؛ اما بعد از این سن هم نمیتوانید از افزایش سرعت رشد فرزندتان ناامید باشید.
هورمونهای رشد همیشه برای همه افراد به صورت یکسان کار نمیکند و در واقع قد کودک شما تا اندازه زیادی به ژنتیک او بستگی دارد.
معمولا قد افراد بعد از ۱۸ سالگی رشد نمیکند و رشد قد بعد از این سن، پیچیدهتر از چیزی است که میتوانید تصور کنید.
کمبود ویتامینهای A و B مانند کمبود ویتامین D سبب کوتاه شدن قد میشود.
کودکانی که به شیر گاو آلرژی دارند، در مقایسه با کودکانی که به بادام زمینی و مغزیجات حساسیت دارند، میانگین وزن و قد پایینتری دارند.
رشد کودک با مصرف خوراکیهای مفید
کودک شما تا قبل از نوجوانی باید به صورت مداوم و منظم از این گروههای خوراکی تغذیه شود. مقدار و نوع خوراکیها به مسائل زیادی بستگی دارد. در اینباره به صورت مرتب با پزشک متخصص مشورت کنید.
لبنیات
این گروه از خوراکیها در تمام طول زندگی برای انسان حیاتی هستند. اهمیت لبنیات در دورهی رشد سالها پیش ثابت شده است. انواع لبنیات میتوانند به شکلهای بسیار مختلف در وعدههای غذایی کودک شما قرار بگیرند. انواع پنیرها به دلیل تنوع طعم و شکلی که دارند میتوانند گزینههای خوبی برای گنجاندن لبنیات در رژیم غذایی کودک شما دارند.
برای اینکه فرزندتان افزایش وزن داشته باشد و انرژی لازم در طول روز را به دست آورد به غذاهای او کمی کره حیوانی یا گیاهی اضافه کنید اما در اینکار زیاده روی نکنید و برای استفاده از حجم بیشتر کره یا خامه، حتما با پزشک مشورت کنید. کرهی بادام زمینی که یک کره گیاهی است هم انتخاب خوب دیگری از غذاهای مفید برای رشد کودکان است، به شرط آنکه کودک آلرژی نداشته باشد، انرژی مناسبی برای کودک فراهم کرده و بدون ضرر است.
حبوبات
حبوبات معمولا میتوانند جایگزینهای بسیار خوبی برای تنقلاب خرد کودک باشند. حبوبات بو داده که با عسل ترکیب شده باشند میتوانند جایگزینهای بسیار مناسبی برای چیپس و پفک باشند. حبوبات خیس خورده در سوپ و آش بسیار مفید خواهند بود. انواع لوبیا، نخود، عدس، ماش و… از بهترین منابع پروتئینی و غذای مناسب برای رشد کودک است. غلاتی مثل برنج، گندم، جو و غذاهای که با پایه غلات درست شده باشد، منبع مناسبی از کربوهیدرات، پروتئین و مواد مغذی برای بدن محسوب میشود. سعی کنید غذاهایی با آرد غنی شده مثل پاستا، ماکارونی و نان سنگک را در برنامه غذایی خود داشته باشید.
کربوهیدارتها
کودکانی که وزن کافی ندارند باید کربوهیدرات مصرف کنند. دقت داشته باشید که این گروه خوراکی ممکن است باعث چاقی فرزند شما شود پس باید در مصرف آن دقت زیادی داشته باشید. فرنی، حریرههای بادام و فندق و شیربرنج از انواع غذاهای تهیه شده با کربوهیدارت هستند که کمک زیادی به رشد کودک شما خواهند کرد.
انواع گوشت
انواع گوشت (سفید و قرمز) یکی از بهترین مواد غذایی مقوی برای کودکان کم وزن است، اما بیشتر کودکان برای خوردن انواع گوشت مشکل دارند و به راحتی میل نمیکنند و به ندرت کودکی آنطور که مادرش انتظار دارد از خوردن گوشت استقبال میکند.
انواع گوشت قرمز، گوشت ماهی، مرغ و بوقلمون سرشار از پروتئین، ویتامینها و مواد مغذی برای بدن هستند. اگر کودکتان با طعم نوع از گوشت و نوع پخت آن مشکل دارد و دوست ندارد، باید سعی کنید در پخت، خلاقیت به خرج بدهید. از انواع طعم دهنده ها و چاشنی های مجاز برای کودکتان استفاده کرده و روشهای مختلف پخت را امتحان کنید و ببینید به کدام علاقه بیشتری نشان میدهد.
ممکن است کودک شما برای خوردن گوشت تمایل نداشته باشد. جوشاندن گوشت در آب و استفاده از آب گوشت در خوراکهای دیگر میتواند روش خوبی برای کمک به بهبود رژیم غذایی کودک شما باشد. برای این کار گوشت قرمز بسیار مناسبتر از انواع دیگر گوشت است.
رشد کودک با اجبار ممکن نیست
کودک شما برای رشد بهتر باید حتما این گروههای غذایی را در رژیم خود داشته باشد. همانطور که گفته شد ممکن است کودک شما به هر دلیلی تمایلی به مصرف یک خوارکی مشخص نداشته باشد. اگر میخواهید فرآیند رشد کودک شما سالم باشد نباید او را مجبور به خوردن کنید. تلاش کنید خوراکی مورد علاقهی او را پیدا کنید. در چنین شرایطی حتما با پزشک مشورت کنید.