ماست و دوغ دو خوراکی محبوب ایرانیها به شمار میروند. این دو خوراکی لبنی قرنهاست در سفرهی ما حضور دارند و از فواید آنها سود بردهایم.
مصرف مداوم و مرتب لبنیات یکی از عادتهای خوب ایرانیان به شمار میرود. این دو مادهی خوراکی فواید بسیار زیادی دارند و به انسان کمک میکنند کیفیت زندگی خود را به شکل چشمگیری افزایش دهد. لبنیات در پیشگیری از بسیاری بیماریها نقش جدی دارند و میتوانند عوارض ناشی از بسیاری بیماریها را تا حد بسیار زیادی کنترل کنند.
در عین حال مصرف بیش از حد یا بدون مشورت متخصص هر مادهی غذایی حتی مواد بسیار مفیدی مانند لبنیات باعث بههم خوردن تعادل بدن و احتمال بروز مشکلات زیاد خواهد شد. باید توجه داشته باشیم که هر خوراکی هرچند مفید باشد ممکن است در بدن یک فرد تغییراتی ایجاد کند که در نهایت به سود او نباشد. همین مسئله باعث میشود شناخت خواص و شرایط هر خوراکی پیش از مصرف آن اهمیت بسیار زیادی پیدا کند.
شناخت خواص و شرایط لبنیات کار چندان دشواری نیست. میدانیم که این خوراکیها اگر چرب و شور نباشند در بسیاری موارد بسیار مفید هستند. نکتهی مهم اما اینجاست که اگر تفاوتهای انواع لبنیات را ندانیم ممکن است در مصرف آنها دچار زیادهروی شویم. زیادهروی در هر خوراکی منجمله لبنیات برای سلامتی مضر است.
ماست و دوغ چه تفاوتهایی دارند؟
همهی اعضای خانوادهی لبنیات از شیر تهیه میشوند. این شیر ممکن است شیر هرکدام از پستانداران اهلی باشد اما در نهایت میتوان گفت خانوادهی لبنیات در پایه باهم مشترک هستند. شاید در نگاه اول اینطور به نظر بیاید که وقتی همهی این خوراکیها را از یک پایه تهیه میکنیم، نباید تفاوتی باهم داشته باشند اما در واقع اینطور نیست.
انواع لبنیات تفاوتهای بسیار زیادی باهم دارند. دلیل این مسئله فرآیندهای متفاوت برای تهیهی هرکدام از این خوراکیها است. هرکدام از لبنیات مانند پنیر، کره، دوغ، خامه و ماست با طی شدن یک فرآیند مشخص و در یک بستر مشخص به دست میآیند. همین مسئله باعث میشود هرکدام از آنها خصوصیات منحصر به فرد خود را داشته باشند و با یکدیگر بسیار متفاوت باشند.
بعضی از اعضای خانوادهی لبنیات در طول سالهای متمادی همنشین یکدیگر شدهاند. برای مثال کره و پنیر سالهاست همنشین هم شدهاند و در وعدههای مختلف غذایی کنار هم مصرف میشوند. ممکن است برای برخی افراد این سوال پیش بیاید که آیا مصرف همزمان این دو خوراکی مفید تضادی ایجاد نمیکند.
ماست و دوغ دو عضو دیگر خانوادهی لبنیات هستند که سالهاست در کنار هم قرار دارند. این دو مادهی لبنی مدتهاست کنار هم سرو میشوند و در بیشتر سفرهها حضور دارند. شاید در نگاه اول مشکلی برای مصرف همزمان آنها نباشد اما بد نیست خصوصیتهای این دو خوراکی را بررسی کنیم.
ماست
ماست طبع سرد و مرطوبی دارد. معمولا افرادی که کمبود وزن دارند بعد از خوردن ماست احساس خوبی ندارند. این مسئله بیشتر در افراد دارای طبع گرم بروز میکند و دلیل آن بههم خوردن تعادل بدن آنها است. البته این افراد هم راه حلهایی مانند اضافه کردن فلفل سیاه به ماست دارند.
ماست به دلیل وجود برخی مخمرهای و باکتریهای زنده کمک زیادی به پالایش سیستم گوارش افراد میکند اما همانطور که گفته شد ممکن است برخی افراد نتوانند این خوراکی را مصرف کنند. افرادی که درد مفاصل دارند، بیماریهای گوارشی دارند و در بهار دچار لرز میشوند بهتر است ماست را با فلفل سیاه یا زنجبیل مصرف کنند.
دوغ
دوغ از ماست تهیه میشود و به نظر میرسد نباید تفاوت زیادی با آن داشته باشد. در عمل اما اینطور نیست و باید گفت این دو خوراکی تفاوتهایی هم باهم دارند. طبع این دو خوراکی تفاوتی باهم ندارد اما تغییراتی که باکتریهای سازندهی دوغ در ماست ایجاد کردهاند ممکن است برای افرادی که معدهی آنها حساس است یا دستگاه گوارشی آنها دچار مشکل شده قابل هضم نباشد.
دوغ برای افرادی که از اختلالات خواب رنج میبرند هم ممکن است مناسب نباشد. گفتیم که دوغ به اصلاح کیفیت خواب کمک میکند اما افرادی که خواب بیش از حد دارند یا از سندروم خستگی مزمن رنج میبرند بهتر است کمتر دوغ مصرف کنند. دوغ در این افراد اثر منفی دارد و کیفیت کار سیستم عصبی آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
ماست و دوغ را باهم بخوریم یا نه؟
حالا که میدانیم این دو خوراکی هر دو سرد هستند، میدانیم که برخی افراد نباید و نمیتوانند آنها را باهم مصرف کنند. افزایش سردی در سیستم گوارش افرادی که طبع سردی دارند باعث بروز مشکلات جدی برای آنها خواهد شد.
گروهی از کارشناسان تغذیه توصیه میکنند دوغ را همراه غذاهای برپایهی گوشت مانند کباب و استیک مصرف نکنید چون این ترکیب باعث بروز دردهای مفصلی خواهد شد. بررسیهای بیشتر روی این عارضه هنوز ادامه دارد اما بررسیهای بالینی نشان میدهد گروهی از افراد در چنین شرایطی دچار مشکل میشوند.
بهتر است اگر تجربهی ناخوشایندی بعد از مصرف این دو خوراکی باهم پیدا کردید به پزشک مراجعه و سیستم گوارش خود را بررسی کنید. نگران نباشید کمتر مصرف کردن هیچکدام از خوراکیها باعث بروز مشکلات جدی نمیشود چون میتوانید آنها را با خوراکیهای دیگر جایگزین کنید.