وگان‌ها گروهی از جامعه هستند که با رژیم غذایی خاص زندگی می‌کنند. در سبک زندگی وگانیسم، فقط مواد غذایی گیاهی استفاده می‌شود و هر گونه ماده غذایی حیوانی ممنوع است. این رژیم غذایی وگان حاوی میوه‌ها، سبزیجات، غلات، آجیل‌ها و دانه‌هاست و علاوه بر مواد غذایی حیوانی، از خوردن تولیدات لبنی نیز پرهیز می‌شود. تخم‌مرغ و مواد ژلاتینی تولید شده از حیوانات نیز در این رژیم غذایی ممنوع است. به همین خاطر شیر و پنیر مخصوصی برای وگان‌ها تولید می‌شود که مواد اولیه آن کاملا با لبنیات مرسوم، تفاوت دارد. وگان‌ها مرحله‌ای فراتر از وجترین‌ها یا گیاهخواران هستند و پروتئین مورد نیاز بدنشان را از طریق دانه‌ها تامین می‌کنند. سبک زندگی وگانیسم به عنوان یکی از ده رژیم برتر کاهش وزن و بهترین رژیم‌های دوست‌دار قلب و بهترین رژیم دیابت شناخته شده است. مانند دیگر رژیم‌های غذایی پنیرهای وگانی می‌توانند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشند اما نباید به عنوان یک منبع کامل به آنها اعتماد کرد چرا که بدن برای تامین پروتئین و کلسیم به دیگر منابع غذایی گیاهی نیز احتیاج پیدا می‌کند.
به طور کلی می‌توان گفت میزان فیبر، انواع ویتامین و مواد معدنی در رژیم غذایی وگانیسم بیشتر از دیگر رژیم‌هاست و این موضوع به سلامت بدن و به ویژه دستگاه گوارش کمک بسیاری می‌کند اما پنیرهای وگان که به روش کارخانه‌ای تولید می‌شوند میزان قابل ملاحظه‌ای مواد نگهدارنده و افزودنی دارند که همین موضوع باعق می‌شود از ارزش غذایی این مدل پنیر تا حدودی کاسته شود. مصرف به اندازه پنیر مانند دیگر رژیم‌های غذایی در وگانیسم هم پیشنهاد شده است.
پنیر گیاهی یا همان پنیر غیر لبنی، یکی از فرآورده‌های مناسب برای گیاهخواران است که از دانه‌های سویا، برنج، بادام، مغز آفتابگردان، کنجد و دیگر دانه‌ها تولید می‌شود و گاهی برخی از مغزها و آجیل‌های خاص هم در آن استفاده می‌شود. این پنیر گیاهی بدون کلسترول است و منبع مناسبی برای تامین پروتئین وگان‌هاست.
پنیر وگان در انواع مختلفی مانند موزارلا، پارمزان، چدار و گودا در سطح دنیا تولید می‌شود و از طریق رستوران‌ها، فروشگاه‌های موادغذایی و یا پرورش‌دهنده‌های محصولات وگانی به دست وگان‌ها می‌رسد. البته روش‌هایی هم وجود دارد که آنها می‌توانند با استفاده از این رسپی‌ها پنیر گیاهی را در خانه تولید کنند.
پنیرهای گیاهی وظیفه دارند به لحاظ بافت و خاصیت کششی تا حدودی به پنیرهای لبنی شبیه باشند به همین خاطر تولیدکنندگان از چربی‌ها و مواد صمغ مانند استفاده می‌کنند. البته این پنیرها به دلیل مواد اولیه‌شان که اغلب فرآورده‌های سویاست، منابع غنی برای تامین پروتئین هستند.
پنیر وگان با استفاده از دانه‌های آجیلی
تولیدکنندگان پنیر گیاهی با استفاده از دانه‌های آجیل در ابتدا این دانه‌ها را به مدت 36 ساعت در آب خیس می‌کنند. این زمان طولانی خیساندن باعث می‌شود دانه‌های آجیل خام نوعی باکتری آزاد کنند و اصطلاحاً پرورش یابند که به موجب آن تخمیر اتفاق می‌افتد.
پنیر وگان با نارگیل
یکی از محبوب‌ترین پنیرهای وگان با استفاده از شیر نارگیل، خامه و روغن تهیه می‌شود. شیر نارگیل به لحاظ چربی بالایی که دارد محصولی شبیه به پنیر است اما به خاطر تراکم بافت آن عموما میزانی آگار آگار یا کاراگینان و یا نشاسته سیب‌زمینی به آن اضافه می‌شود تا بافت پنیری واقعی‌تری ایجاد کند. این پنیر به لحاظ طعم بسیار عالی است و کاملا گیاهی تولید می‌شود.
پنیر وگان و انواع آرد
بعضی از پنیرهای وگانی با استفاده از آردهای نشاسته‌ای مختلف مانند تاپیوکا، نشاسته‌ی سیب‌زمینی و یا انواع دیگر آرد تولید می‌شوند. این آردها به تنهایی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند بلکه با محصولاتی مانند شیر سویا، شیر بادام و یا لوبیای سفید و نارگیل ترکیب می‌شوند تا پنیر شکل بگیرد. به طور معمول، پنیرهایی که با استفاده از آرد درست می‌شوند متناسب با میزان آرد و دستورالعمل به کار گرفته شده هر کدام به یک میزان رقیق و یا غلیط می‌شوند. برخی از این پنیرها بیشتر به سس شباهت دارند.
در برخی از دستورالعمل‌های تولید پنیر گیاهی هم از ریشه‌ی بعضی از گیاهان، مانند سیب‌زمینی و یا هویج استفاده می‌شود که شکل این مدل از پنیر هم شباهت زیادی به یک سس نرم و یا برنج دارد.
پنیر وگان با استفاده از مغز آفتابگردان و مغز کاج
این پنیر با استفاده از مغز آفتابگردان و مغز کاج خیس شده به دست می‌آید که در ابتدا باید در ماشین‌های غذاساز قرار گیرد و به صورت پوره درآمده تا به یک خمیر نسبتاً نرم تبدیل شود. سپس کمی آبلیمو و روغن زیتون و به دلخواه کمی پیازچه به آن افزوده و در فضای سرد قرار داده می‌شود. این پنیر پس از نیم ساعت قابل استفاده است.
استفاده از پیازچه و یا نخودفرنگی برای ایجاد طعم در پنیرهای گیاهی مرسوم است که به خوشمزه شدن آن کمک می‌کند.
پنیر وگان یا پنیر گیاهی انواع دیگری را هم شامل می‌شود که متناسب با سلایق و ذائقه‌های گوناگون تولید شده و در بازار محصولات غذایی به فروش می‌رسد.
پنیر گیاهی در دهه 1980 به بازار عرضه شد اما از دهه 1990 پنیرهای گیاهی معتبری وارد بازار شدند که تنوع زیاد و کیفیت بالایی داشتند. وگان‌ها می‌توانند مطمئن باشند که این محصولات صد در صد عاری از محصولات حیوانی است و کاملا از پروتئین‌های گیاهی تولید شده است.
